Кулеш Ганна Іванаўна
Вышэйшая навучальная установа, якую закончыла, спецыяльнасць: Беларускі дзяржаўны універсітэт, філалагічны факультэт, спецыяльнасць "Беларуская мова і літаратура, руская мова і літаратура" (1977).
Галіны мовазнаўства, у якіх працуе і можа выступаць у якасці эксперта, апанента: гісторыя беларускай літаратурнай мовы, праблемы гістарычнай і сучаснай лексікалогіі і лексікаграфіі, мова беларускага заканадаўства, пытанні культуры мовы.
Назва кандыдацкай дысертацыі, год абароны, навуковы кіраўнік: "Шляхі і спосабы папаўнення грамадска-палітычнай лексікі беларускай мовы на сучасным этапе", 1992, навук. кір. - прафесар Л.М. Шакун.
Назва доктарскай дысертацыі, год абароны: “Фарміраванне і развіццё мовы беларускага заканадаўства ХХ – пачатку ХХІ стст. (на матэрыяле беларускамоўных заканадаўчых тэкстаў)”, 2016.
Колькасць навуковых публікацый: каля 150.
Асноўныя навуковыя і навукова-метадычныя публікацыі:
Асаблівасці беларускага словаўжывання. Вучэбна-метад. дапаможнік для студэнтаў філалагічных спецыяльнасцей - Мн.: БДУ, 2003. - 52 с.
Беларуская мова. Тэставыя заданні / Г.І.Кулеш, І.Р.Шкраба. Беларуская мова. Тэставыя заданні. Адказы да тэставых заданняў. Даведачны матэрыял - Мн.: "Асар", 2004. - 336 с.
Гісторыя беларускай мовы: Вучэбная праграма для вышэйшых навучальных устаноў па спецыяльнасці 1-21 05 01 / склад. Л.М.Шакун, В.П.Красней, Г.І.Кулеш, Г.К.Ціванова, М.І.Свістунова. - Мінск: РІВШ БДУ, 2006. - 32 с.
Набліжацца да дасканаласці (аб неапраўданай лексічнай інтэрферэнцыі ў мове тэле- і радыёжурналістаў) // У дапамогу работнікам тэлебачання і радыёвяшчання, 1991. (Ліпень-жнівень) - С. 59-62.
Папаўненне беларускай грамадска-палітычнай лексікі на ўласнай моўнай базе // Веснік БДУ. Серыя 4. - 1991. - № 3.
Актывізацыя ўстарэлай лексікі як спосаб папаўнення грамадска-палітычнага слоўніка беларускай мовы // Матэрыялы I Нац. канф. "Праблемы беларускай навуковай тэрміналогіі" (Менск, 4-6 траўня 1994). - Мінск: "Навука і тэхніка", 1995. - С. 92-98.
Да праблемы рускага лексічнага ўплыву // Матэрыялы міжнароднай канф."Беларуская мова ў другой палове ХХ ст." (22-24 кастрычніка 1997). - Мінск, 1998. - С. 122-124.
Канцэпцыі ўтварэння і этапы развіцця беларускай літаратурнай мовы // IV Летні семінар беларускай мовы, літаратуры і культуры. Лекцыі . - Мінск, 1999.
Лексіка аповесці В.Ластоўскага "Лабірынты "(1923) як мастацкае ўвасабленне поглядаў аўтара на беларуска-польскія лексічныя ўзаемадачыненні // Biaіostocki przegl№d kresowy. - Tom VII. - Biaіystok, 1999. - S. 63-68.
Лінгвістычная дыскусія 1920-х гадоў аб ролі запазычвання ў фарміраванні лексічнай сістэмы беларускай літаратурнай мовы // Dziedzictwo przeszіosci zwi№zkow jкzykowych, literackich i kulturowych polsko-baіto-wschodniosіowianskich. - Tom IV. - Biaіystok, 2000. - S. 237-241.
Словатворчасць як спосаб папаўнення слоўніка літаратурнай мовы 1920-х гадоў // Dziedzictwo przeszіosci zwi№zkow j кzykowych, literackich i kulturowych polsko-baіto-wschodniosіowianskich. - Tom VI. - Biaіystok, 2001. - S. 46-49.
З гісторыі развіцця беларускай грамадска-палітычнай лексікі // Роднае слова, 2003. - № 4. - С. 33-36.
Праблемы старабеларускай літаратурнай мовы ў лінгвістычных даследаваннях 20-х гадоў ХХ ст. - Матэрыялы IV міжнародн.навук.канф. "Мовы ў Вялікім княстве Літоўскім і краінах сучаснай Цэнтральнай і Усходняй Еўропы: традыцыі і пераемнасць" (18-19 мая 2004 г.) - Брэст, 2005. - С. 26-28.
Паланізм кабета ў беларускім моўным узусе // Acta Albaruthenica. -2007. - № 7. Literatura. Jezyk. Kultura. - Warszawa, 2007. - S. 213-218.
Сінтаксічная кампрэсія ў мове законаў 20-х гг. ХХ ст. як праяўленне тэндэнцыі да дэмакратызацыі літаратурнай мовы. - Слова ў кантэксце часу: да 80-годдзя доктара філалагічных навук, прафесара А.І.Наркевіча: зб. навук. прац / Мінск: Адукацыя і выхаванне, 2009. - С. 239-247.
Пераклад "Конституции РСФСР" (1918): Першая спроба перадаць паняцці заканадаўства сродкамі сучаснай беларускай мовы // Роднае слова. - 2010. - № 1. - С. 32-35.
Юрыдычныя клішэ ў беларускамоўных заканадаўчых тэкстах 20-х гг. ХХ ст. // Вiaіoruњ. Przeszіoњж i teraџnieszoњж. Kultura. Literatura. Jкzyk. - Wyd. Uniwersitetu Marii Curie-Skіodowskiej. - Lublin, 2010. - S. 227-243.
1920-я гады - пачатковы этап гісторыі сучаснага беларускамоўнага заканадаўства // Роднае слова. - 2010. - № 3. - С. 43-45.
Іншамоўныя ўплывы на выпрацоўку сродкаў афіцыйна-дзелавога стылю беларускай мовы ў пачатку ХХ стагоддзя (на матэрыяле публікацый у "Нашай ніве") // Мовазнаўства: Матэрыялы IV Міжнар. кангрэса беларусістаў «Беларуская культура ў кантэксце культур еўрапейскіх краін» (Мінск, 6 - 9 чэрвеня 2005 г.) / пад рэд. С. Запрудскага, Г. Цыхуна. - Мінск: Лімарыус, 2010. - (Беларусіка = Albarutheniсa; кн. 30) - С. 100-104.
Назвы са значэннем асобы, утвораныя шляхам субстантывацыі, у заканадаўстве 1920-х - пачатку 1930-х гадоў // Роднае слова. - 2010. - № 7. - С. 48 - 51.
Эвалюцыя юрыдычных тэрмінаў-агентываў у заканадаўчых дакументах ХХ стагоддзя // Роднае слова. - 2010. - № 10. - С. 38 - 41.
Беларуская юрыдычная тэрміналогія ў электроннай базе даных “Словарь юридических терминов на белорусском, русском и английском языках” // Информационные технологии и право (Правовая информатизация – 2012): материалы IV Междунар.науч.-практ-конф. (Минск, 1 нояб.2012 г.)[Электронный ресурс]– Минск: Нац.центр правовой информации, 2012. – 1 электрон.опт диск (CD ROM) або http://pravo.by/Conf2012/reports.htm
Юрыдычная тэрмінаграфія беларускага замежжа: “Некаторыя праўніцкія тэрміны беларускія” Я.Станкевіча // Актуальныя праблемы мовазнаўства і лінгвадыдактыкі: зб.матэрыялаў навук.канф.да 75-годдзя дня нараджэння праф. Г.М.Малажай, Брэст, 15 сакавіка 2013 г. / М-ва адукац. Рэсп.Беларусь, Брэсцкі дзярж.ун-т імя А.С.Пушкіна, каф.беларус.мовазнаўства: рэдкал.: М.І.Новік [і інш.] – Брэст: Альтэрнатыва, 2013. – С. 166-168.
Эвалюцыя назваў дакументаў у заканадаўчых тэкстах ХХ ст. // ІІІ Міжнар.навук.канф. “Нацыянальная мова і нацыянальная культура: аспекты ўзаемадзеяння” (Мінск, 8 лістапада 2013 г. ). – Мінск: БДПУ, 2013. –С. 93-98.
Ужыванне ўказальных займеннікаў у заканадаўчых тэкстах ХХ стагоддзя // Беларуская лінгвістыка. – 2013. – Вып. 70. – С. 45-61.
Ужыванне кароткіх прыметнікаў у беларускіх заканадаўчых тэкстах ХХ стагоддзя // Весці Нац.акад.навук Беларусі. Сер.гуманіт.навук. – 2013. – № 3. – С.114-124.
Беларуская юрыдычная лексікаграфія другой палавіны ХХ – пачатку ХХІ стагоддзя // На хвалях мовы: да 90-годдзя з дня нараджэня акадэміка М. В. Бірылы: матэрыялы Міжнар. навук. канф. (Мінск, 10–11 верасня 2013 г.) / Цэнтр даследаванняў беларускай культуры, мовы і літаратуры, Інстытут мовы і літаратуры імя Якуба Коласа і Янкі Купалы НАН Беларусі; Беларускі дзяржаўны педагагічны ўніверсітэт імя Максіма Танка. – Мінск: Беларуская навука, 2014. –С. 145-150.
Кулеш, Г. І. Эвалюцыя назваў прававога стану ў заканадаўчых тэкстах ХХ стагоддзя // Беларуская лінгвістыка. – 2014. – Вып. 73. – С. 50–59.
Кулеш, Г. І. Статус мовы заканадаўчых тэкстаў у структуры афіцыйна-справаводчага стылю // Весці Нац.акад.навук Беларусі. Сер.гуманіт.навук. – 2015. – № 1. – С. 52–62.
Кулеш, Г. І. Канцэпцыі паходжання і этапы развіцця беларускай мовы // Міжнародная летняя школа беларусістыкі. Лекцыі. 24.08–07.09.2015 г. – Мінск: РІВШ, 2015. – С. 9–19.
Кулеш, Г. І. Да праблемы адэкватнага перакладу юрыдычных тэрмінаў (на прыкладзе тэрміна ничтожная сделка ў “Многоязычном словаре юридических терминов”) // Усходнеславянскія мовы ў сучаснай лексікаграфіі: зб.навук. арт. – Мінск: БДПУ, 2015. – С. 52–54.
Кулеш, Г. І. Беларуская мова. Прафесійная лексіка. Сацыяльна-гуманітарныя дысцыпліны: вучэб.дапам. / М.Р.Прыгодзіч [і інш.] / Пад рэд. М.Р.Прыгодзіча і У.І.Куліковіча. – Мінск: РІВШ, 2015. – С. 18–37.
Кулеш, Г. І. Использование производных предлогов в белорусскоязычных законодательных текстах ХХ в. // Материалы по русско-славянскому языкознанию: Междунар. сб. научн.трудов. – Вып. 33. – Воронеж: «НАУКА-ЮНИПРЕСС», 2016. – С. 303-311.
Кулеш, Г. І. Выкарыстанне беларускай мовы ў юрыдычнай сферы ва ўмовах білінгвізму // Мова – Літаратура – Культура : матэрыялы VIII Міжнар. навук. канф., Мінск, 15–16 вер. 2016 г. У 2 ч. Ч.1 / Беларус. дзярж. ун-т – Мінск : РІВШ, 2016. – С. 153–158.
Паняцце гістарычная стылістыка: да праблемы вызначэння зместу // Гістарычнае мовазнаўства ў кантэксце міждысцыплінарных даследаванняў: зб. арт. Міжнар. навук. канф. (Мінск, 25–26 кастр. 2017 г.) / НАН Беларусі, Цэнтр даслед. беларус. культ, мовы і літ., Ін-т мовазнаўства; рэд. І.У.Будзько, Н.В.Паляшчук. – Мінск: Права і эканоміка. – С.131–135.
Развитие белорусскоязычных компетенций у студентов-юристов в процессе изучения дисциплины «Беларуская мова (прафесійная лексіка)» // Язык и культура в эпоху интеграции научного знания и профессионализации образования: матер. II междунар. научно-практич. конф. – Пятигорск: ПГУ, 2018. – С.199–206.
“Гістарычны слоўнік беларускай мовы” – навуковая і навучальная крыніца // Беларуская мова і літаратура. – 2019. – № 5. – С.62–63.
Дыскусійныя праблемы перыядызацыі гісторыі беларускай літаратурнай мовы // Роднае слова. – 2019. – №8. – С.26–29.
Ці пройдзена мяжа невяртання да беларускай мовы? // Роднае слова. – 2019. – № 9. – С. 31–34.
Прынцыпы фарміравання беларускай юрыдычнай тэрміналогіі і іх рэалізацыя ў лексікаграфічнай практыцы ХХ – пачатку ХХІ стст. // Беларуская лінгвістыка. – 2019. – Вып. 83. – С.17–24.
Кулеш, Г.І. Да пытання аб эквівалентнасці рускіх юрыдычных тэрмінаў стараславянскага паходжання і іх беларускіх адпаведнікаў / Г.І.Кулеш // Беларуская мова – галоўная гісторыка-культурная каштоўнасць нацыі і дзяржавы (да 90-годдзя Інстытута мовазнаўства імя Якуба Коласа): зб. навук.арт.: У 2 ч. Ч.1 / Нац.акад.навук Беларусі, Цэнтр даслед.беларус.культуры, мовы і літ.; Ін-т мовазнаўства імя Якуба Коласа; пад аг.рэд. І.Л.Капылова; навук.рэд. В.У.Міцкевіч, І.У.Ялынцава. Мінск: Беларуская навука, 2021. С. 265–273.
Кулеш, Г.І. Асноўныя этапы выпрацоўкі лінгвістычных сродкаў беларускамоўных заканадаўчых актаў ХХ – пачатку ХХІ ст. / Г.І.Кулеш // Роднае слова. 2021. №9. С. 65–69.
Кулеш, Г.І. Актуальныя задачы лінгвістычнага забеспячэння парытэту беларускай і рускай моў у юрыдычнай сферы / Г.І.Кулеш // Беларускае слова: на хвалях часу : матэр. навук. чытан., прысв. пам. дац. І.М.Шчарбаковай, г. Мінск, 23 лют. 2022 г. / БДУ, Філалаг. фак.; [рэдкал.: М.І.Свістунова (адк. рэд.) і інш.]. Мінск: БДУ, 2022. С.80–86.
Гісторыя беларускай мовы. Хрэстаматыя : вучэб. дапам. / склад.: Г.І.Кулеш, М.І.Свістунова. Мінск: БДУ, 2022. 231 с.
Кулеш, Г.І. Канцэпцыя ўкладання руска-беларускага слоўніка сямейнага права / Г.І.Кулеш // Язык. Коммуникация. Культура : сб. тезис. докл. конф. / ГрГУ им. Янки Купалы ; редкол.: С.В.Адамович (гл. ред.) [и др.] – Гродно: ГрГУ им. Янки Купалы, 2023. С.46–47. Деп. в ГрГУ им. Янки Купалы 19.10.2023, № 0021/19102023.
Кулеш, Г.І. Пераклад Кодекса о браке и семье (рэдакцыя 1999 г.): тэрміналагічныя знаходкі і страты / Г.І.Кулеш // Пісьменнік – Мова – Стыль: матэр. ІІІ Міжнар. навук. канф., прысв. праф. Ц.П.Ломцеву, г.Мінск, 21–22 верас. 2023 г. / БДУ, філал. фак., каф. белар. мовазн.; рэдкал.: М.І.Свістунова (адк. рэд.) [і інш.]. Мінск: БДУ, 2023. С.149–157.
Кулеш, Г.І. Гісторыя, стыль і культура беларускага маўлення / Г.І.Кулеш. Мінск: БДУ, 2023. 247 с.