Кафедра беларускага мовазнаўства

Асноўныя навуковыя і навукова-метадычныя публікацыі:

Прыметнiк ў «Апокрысiсе» Хрыстафора Фiлалета // Веснiк БДУ. Сер.4. – 1999. – №3. – С.30–35.

Скланенне прыналежных займеннікаў у «Апокрысiсе» Х.Філалета // Веснiк БДУ. Сер.4. – 2000. – №1. – С.19–23.

Моўныя і стылёвыя асаблівасці «Апокрысіса» Хрыстафора Філалета. Аўтарэф. дыс. ... канд. філал. навук (10.02.01 – беларуская мова). – Мінск, 2000. – 20 с.

Моўныя асаблівасці «Ключа на пасхалію» (Рым, 1596) // Матэр. міжнар. навук. канф. «Пісьменнік – мова – стыль», прысвеч. 75-годдзю з дня нарадж. прафесара Л.М.Шакуна. Мінск, 15–16.11.2001 г. – Т.1. – Мінск, 2002. – С.206–210.

И серафимъ и херовимъ призывающе (назвы некаторых міфалагічных істотаў) // Матэр. міжнар. навук.-метад. канф. «Праблемы развіцця, функцыянавання і нармавання лексікі беларускай мовы», Гомель, 22–23.10.2004. – Гомель, 2004. – С.147–150.

Парэміі і блізкія да іх канструкцыі ў старабеларускіх палемічных творах паўднёва-заходняга рэгіёна // Матэр. ІІ Міжнар. навук. фальклорна-этналінгвіст. канф. «Комплекснае даследаванне фальклору і этнакультуры Палесся» (з нагоды 220-годдзя З.Даленгі-Хадакоўскага). Мінск, 14–15 красавіка 2005 / рэдкал. Васіль Ліцьвінка (уклад.) [і інш]. – Мінск: Выд. цэнтр БДУ, 2005. – С.309–314.

Стылістычная функцыя слоў з негатыўнай канатацыяй у старабеларускіх палемічных творах // Сучасныя праблемы беларускай лексікалогіі і лексікаграфіі: матэр. міжнар. навук. канфер. Ін-т мовазн. імя Я.Коласа НАН Беларусі. Мінск, 19–20 лістапада 2005 г. – Мінск: Права і эканоміка, 2006. – С.258–265.

Прыказкі ў старабеларускіх палемічных творах // Фалькларыстычныя даследаванні. Кантэкст. Тыпалогія. Сувязі: зб. арт. – Вып. 3 / пад. нав. рэд. Т.А.Марозавай, В.В.Прыемка. – Мінск: Бестпрынт, 2006. – С.117–123.

Макарэвіч А.В. Слоўнік устарэлых слоў беларускай мовы. Брэст: БрДУ, 2005. 125 с. // Веснiк БДУ. – Серыя 4. – 2006. – №3. – С.149–150.

Апофтэгма ў старабеларускай рэлігійнай палеміцы, або Чаму Балабан не балван // Беларускае слова на скрыжалях гісторыі: матэрыялы навук. чытанняў, прысвеч. 100-годдзю з дня нараджэння прафесара М.А.Жыдовіч, (19 кастрычніка 2006 г., г. Мінск) / Бел. дзярж. ун-т; адк. рэд. М.Р.Прыгодзіч, М.І.Свістунова. – Мінск, 2007.  – С.79 – 84.

Фразеалагізмы ў «Антырызісе» І.Пацея // Беларускае слова на скрыжалях гісторыі: матэрыялы навук. чытанняў, прысвеч. 100-годдзю з дня нараджэння прафесара М.А. Жыдовіч, (19 кастрычніка 2006 г., г. Мінск) / Бел. дзярж. ун-т; адк. рэд. М.Р. Прыгодзіч, М.І. Свістунова. – Мінск, 2007.  – С.84–88.

Аб некаторых стылявых адметнасцях мовы палемічных твораў І.Пацея // Acta Albaruthenica. – №7. – Варшава, 2007. – С.274–283.

Гістарычная марфалогія беларускай мовы: матэрыялы для практычных заняткаў студэнтаў філалалагічных спецыяльнасцей: У 2 ч. – Ч. 1: Іменныя часціны мовы. – Мінск: БДУ, 2008. – 65 с. (У суаўтарстве з Г.К.Цівановай)

Гістарычная марфалогія беларускай мовы: матэрыялы для практычных заняткаў студэнтаў філалалагічных спецыяльнасцей: У 2 ч. – Ч. 2: Дзеяслоў. Прыслоўе. Тэксты для аналізу. – Мінск: БДУ, 2008. – 63 с. (У суаўтарстве з Г.К.Цівановай)

Назвы хрысціянскіх канфесій у творах старабеларускай рэлігійнай палемікі // Дыялекталогія і гісторыя беларускай мовы. Матэр. Міжнар. навук. канф. Мінск, 15–16 красавіка 2008 г.; Інстытут мовы і літаратуры імя Якуба Коласа і Янкі Купалы НАН Беларусі. – Мінск: Права і эканоміка, 2008. – С.313–318.

Разбор палётаў, або Множналікавыя назоўнікі ў слоўніку І.Насовіча // Спадчына Івана Насовіча і беларускае мовазнаўства: матэр. навук. чытан., прысвеч. 220-годдзю з дня нарадж. І.І.Насовіча (18 лютага 2008 г., г. Мінск) / Беларускі дзяржаўны універсітэт; адк. рэд. М.Р.Прыгодзіч. – Мінск, 2008. – С. 67–72.

Тое свое писмо на светло пусчаючи (да 410-годдзя кірылічнага варыянта «Апокрысіса» Хрыстафора Філалета) // Роднае слова. – №11. – 2008. – С.42–46.

Моўныя асаблiвасцi Жыровiцкага рукапiсу пачатку XVII ст. (Cechy jкzykowe Rкkopisu Їyrowickiego z pocz№tku XVII wieku) // Polsko-biaіoruskie związki jкzykowe, literackie, historyczne i kulturowe. – Тom XI. Рod red. M.Kondratiuka i B.Siegienia. – Biaіystok, 2009. – S. 95–106.

Моўныя сродкі выражэння дыялагічнасці ў старабеларускіх рэлігійна-палемічных тэкстах // Веснік БДУ. – Серыя 4. – 2009. – №3. – С.35–39. 

Л.Цітка. Хроніка Быхаўца на фоне гісторыі і геаграфіі беларускай мовы // Веснiк БДУ. Сер.4. – 2010. – №2. – С.91–92.

Да 410-годдзя выдання «Антырызіс» // Полымя. – 2010. – № 9. – С.122–137. 

Назвы хрысціянскіх канфесій у польска-беларускіх творах рэлігійнай палемікі канца 16 – пачатку 17 стагоддзя // Studia Biaіorutenistyczne. – №4. Red. Ryszard Radzik, Michal Sajewicz. – Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skіodowskiej w Lublinie, 2010. – S.247–259.

Мясцовыя моўныя рысы ў Жыровіцкім рукапісе пачатку ХVІІ ст. // Беларускае слова: дыялектнае і запазычанае: зб. арт. па матэр. навук. чыт., прысв. пам. дац. Е.С.Мяцельскай (26–27.04.2011, Мінск) / пад агул. рэд. М.Р.Прыгодзіча. – Мінск: Права і эканоміка, 2011. – С.71–75.

Функцыянаванне лексемы у н і я ў творах рэлігійнай палемікі // Studia Białorutenistyczne. – №5. – Lublin, 2011. – S.291–304.

Перадача ўласных імёнаў у палемічных тэкстах канца XVI ст. // Беларуская арфаграфія: здабыткі і перспектывы : матэр. рэсп. навук.-практ. канф., прысв. 90-годдзю БДУ. 20–21.10.2011, Мінск / пад агул. рэд. М.Р.Прыгодзіча. – Мінск: БДУ, 2012. – С. 79–86.

Мовазнаўчая тэматыка на старонках «Dziennika Wileńskiego»// Супольнасць традыцыі– садружнасць у будучыні: беларуска-польскія моўныя, літаратурныя, гістарычныя і культурныя сувязі: зб. навук. арт. / пад рэд. І.Э.Багдановіч, С.М.Запрудскага. – Мінск: Кнігазбор, 2012. – С.193–198.

Погляды на беларускую мову ў асяродку ўніяцкіх святароў (М.К.Баброўскі, А.Ю.Сасноўскі, П.Г.Янкоўскі) // Беларуская мова і мовазнаўства: ХІХ стагоддзе / пад агул. рэд. М.Р.Прыгодзіча. – Мінск: БДУ, 2013. – С.111–127.

Лексічныя паланізмы ў старабеларускіх творах рэлігійнай палемікі // ActaAlbaruthenica-14. – Варшава, 2014. – С.217–232.

Гісторыя беларускай мовы [Электронны рэсурс] : хрэстаматыя для студэнтаў спец. 1–21 01 01 «Беларуская філалогія». – Мінск: БДУ, 2014. – 204 с.

Тэкставыя сродкі выражэння катэгорыі дыялагічнасці ў палемічных творах Іпація Пацея // Веснік БДУ. – Сер.4. – 2014. – №3. – С.16–22.

Інфарматыка і праграмаванне // Беларуская мова. Прафесійная лексіка. Прыродазнаўства : вучэб. дапам. / пад рэд. М.Р.Прыгодзіча, У.І.Куліковіча. – Мінск: РІВШ, 2015. – С.55–82.

Спецыяльная лексіка ІТ-сферы // Беларускае слова: тэорыя і практыка : зб. арт. па матэр. навук. чытанняў, прысвеч. 75-годдзю з дня нарадж. праф. Б.А.Плотнікава, г. Мінск, 15 снеж. 2015 г. / пад агул. рэд. праф. М.Р.Прыгодзіча. – Мінск: РІВШ, 2016. – С.92–98.

Radosław Kaleta „Białorusko-polska homonimia międzyjęnzykowa” / Instytut Slawistyki Polskiej Akademii Nauk, Fundacja Slawistyczna. Warszawa, 2014. 172 s. (Радаслаў Калета «Беларуска-польская міжмоўная аманімія» / Інстытут славістыкі Aкадэміі навук Польшчы, Фонд славістычных даследаванняў. Варшава, 2014. 172 с.) // Веснік БДУ. – Серыя 4. – 2016. – №2. – С.144–146.

Вывучэнне паланізмаў у беларускім мовазнаўстве // Мова – Літаратура – Культура: матэрыялы VIII Міжнароднай навуковай канферэнцыі, Мінск, 15–16 верасня 2016 г. У 2 ч. Ч. 1. / Беларускі дзярж. ун-т. – Мінск: РІВШ, 2016. – С.182–187.

Лексічныя паланізмы ў «Апокрысісе» Хрыстафора Філалета // Беларуска-польскія моўныя, літаратурныя, гістарычныя і культурныя сувязі: зб. арт. : у гонар праф. Э.Смулковай / рэдкал. : І.Э.Багдановіч [і інш.]. – Мінск: БДУ, 2016. – С.195–200.

Гістарычная фанетыка беларускай мовы : вучэбны дапаможнік. – Мінск: БДУ, 2016. – 160 с. (У суаўтарстве з Г.К.Цівановай)

Паланізмы канца ХХ ст. у найноўшых слоўніках беларускай мовы // Славянские чтения–2017: сборник матер. Междунар. научно-практич. конфер., Республика Башкортостан, г. Стерлитамак, 17–18мая 2017 г.; отв. ред. Л.В.Климина. – Стерлитамак: Стерлитамакский филиал БашГУ, 2017. –С.79–83.

Вывучэнне паланізмаў у беларускім мовазнаўстве і стаўленне да іх (ХІХ ст. – 1930-я гг.) // Журнал Белорусского государственного университета. Филология. – 2017. – №2. – С.39–49.

Спрэчныя выпадкі перадачы акання ў творах старабеларускага пісьменства // Гістарычнае мовазнаўства ў кантэксце міждысцыплінарных даследаванняў : зб. арт. Міжнар. навук. канф., Мінск, 25–26 кастр. 2017 г. / рэд. І.У.Будзько, Н.В.Паляшчук. – Мінск: Права i эканомiка, 2017. – С.263–269.

Вывучэнне паланізмаў у беларускім мовазнаўстве (40-я гады ХХ ст. – ХХІ ст.) // Studia Białorutenistyczne. – №11. – Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, 2017. – S.243–257. http://journals.umcs.pl/sb/article/view/5662

Некаторыя праблемы сучаснай беларускамоўнай ІТ-тэрміналогіі // Беларускае слова: тэрмін і вобраз : зборнік артыкулаў па матэр. навук. чытан., прысв. памяці праф. В.П.Краснея, г. Мінск, 27 снежня 2017 г. / пад агул. рэд. М.Р.Прыгодзіча. – Мінск: БДУ, 2018. – С.167–175.

Гістарычная марфалогія беларускай мовы : вучэбны дапаможнік. – Мінск: БДУ, 2018. – 199 с. (У суаўтарстве з Г.К.Цівановай).

Запазычванне з іншых моў як сродак развіцця і папаўнення лексічнага складу беларускай мовы // Лексікалогія беларускай мовы ў даследаваннях і каментарыях: дапаможнік / Г. І. Кулеш [і інш.] ; пад агул. рэд. М. Р. Прыгодзіча. – Мінск: БДУ, 2018. – С.117–156. (У суаўтарстве)

Мова Адама Міцкевіча ў беларускай лінгвістыцы // Беларуска-польскія моўныя, літаратурныя, гістарычныя і культурныя сувязі: Да 220-годдзя з дня нараджэння Адама Міцкевіча: зб. навук. артык. па матэр. міжнар. навук. канф.; Мінск, 21–23 чэрвеня 2018 г. – Мінск: БДУ, 2018. – С.76–88. (Беларусіка = Albaruthenica; Кн. 38.)

Беларуская мова (прафесійная лексіка): электронны вучэбна-метадычны комплекс для спецыяльнасцей: 1-31 03 07 «Прыкладная інфарматыка (па напрамках)», 1-31 04 02 «Радыёфізіка», 1-31 04 03 «Фізічная электроніка», 1-31 04 04 «Аэракасмічныя радыёэлектронныя і інфармацыйныя сістэмы і тэхналогіі», 1-98 01 01 «Камп’ютарная бяспека (па напрамках)» / БДУ, Філалагічны фак., Каф. гісторыі беларускай мовы. – Мінск: БДУ, 2019 г. – 97 с.  

Гістарычная граматыка беларускай мовы: электронны вучэбна-метадычны комплекс для спецыяльнасці 1-21 05 01 «Беларуская філалогія (па напрамках)» / БДУ, Філалагічны фак., Каф. гісторыі беларускай мовы. – Мінск: БДУ, 2019. – 225 с. (У суаўтарстве з Г.К. Цівановай)

Эўрыстычныя інтэрнэт-заняткі па беларускай мове «Якога колеру мядовыя словы?» // Межвузовский портал «Методология, содержание, практика креативного образования» [электронны рэсурс]. http://www.didact.bsu.by/item/Svistunova_dist-lesson

Białoruski Tristan. Rękopis ze zbiorów Biblioteki Raczyńskich w Poznaniu [Рэцэнзія] // Журнал Белорусского государственного университета. Филология. 2020. №1. С.74–78.

Мова філаматаў у даследаваннях Льва Цвяткова // Філаматы і філарэты: творчы лёс пакалення ў гісторыі і сучаснасці (да 200-годдзя ўтварэння таварыства) : зб. навук. арт. Мінск: Белар. навука, 2020. С.100–115.

Лінгвонімы ў творах рэлігійнай палемікі канца XVI – пачатку XVII ст. // Актуальныя аспекты беларусістыкі: матэр. VI Міжнар. кангрэса беларусістаў (Мінск, 27–29 мая 2015 г.): зб. арт. Мінск: Кнігазбор, 2020. С.91–108.

Беларуская ІТ-тэрміналогія ў інтэрнэце: памылкі і варыянты // Беларускае слова: тэрміналогія і тэрміназнаўства: зб. арт. па матэр. навук. чытан., прысв. 70-годдзю з дня нарадж. праф. Л.А.Антанюк (Мінск, 26 крас. 2019 г.) / пад агул. рэд. М.Р.Прыгодзіча. Мінск: БДУ, 2020. С.199–210.

Да пытання пра аўтарства дзвюх частак Жыровіцкага рукапісу пачатку ХVІІ ст.: моўны аналіз // Матэр.ХVІ Міжнар. кнігазнаўчых чытан.: да 500-годдзя заснавання Жыровіцкага манастыра і бібліятэкі (Мінск, 15 мая 2020 г.). 2-е выд-не. Мінск, 2020. С.24–29.

Да праблемы пераемнасці беларускай літаратурнай мовы: лацінаграфічныя тэксты XVIII стагоддзя // Acta Albaruthenica. Том 20. Варшава, 2020. С.239–253.

Беларускамоўныя лацінаграфічныя тэксты XVIII ст. у справе вырашэння праблемы перарыву пісьмовай традыцыі // Роднае слова. 2021. №1. С.30–34.

Пісьмова традыцыя: мовазнаўчы аспект паняцця // Сборник научных трудов членов Союза женщин БГУ: к 100-летию БГУ. Минск: РИВШ, 2021. С.171–179.

Леў Цвяткоў: рэдактар, паэт, перакладчык – новыя штрыхі да партрэта філолага // Женщины-ученые Беларуси и России: матер. междунар. научно-практ. конф. (Минск, 26 марта 2021 г.). Минск: БГУ, 2021. С.305–315.

Моўная аснова «Справядлівага апісання Берасцейскага сабора» (1597) // І сказаў Хрыстос: «Ідзіце да Мяне…»: зб. артык. па матэр. навук. чытан. «Мова – Рэлігія – Культура», прысв. 70-годдзю з дня нарадж. і 30-годдзю беларусазнаўчай дзейнасці ксяндза-каноніка У.Завальнюка (Мінск, 25 кастр. 2019 г.); пад агул. рэд. праф. М.Р.Прыгодзіча. Мінск: Колорград, 2021. С.210–222.

Метадычная распрацоўка заняткаў па вучэбнай дысцыпліне «Беларуская мова (прафесійная лексіка)» з выкарыстаннем інфармацыйных тэхналогій і элементамі эўрыстычнага навучання // Межвузовский портал «Методология, содержание, практика креативного образования».